Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt voor mbo'ers Maatschappelijke Zorg en Sociaal Werk

Auteurs:

Karel Kans, Denise Bijman & Barbara Marcelis

Publicatiedatum:

maart 2018

Thema:

Arbeidsmarkt - Onderwijs

APA-referentie:

Kans, K., Bijman, D., & Marcelis, B. (2018). Werken op de grens van zorg en welzijn. Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt voor mbo’ers Maatschappelijke Zorg en Sociaal Werk. 's-Hertogenbosch: Expertisecentrum Beroepsonderwijs.

Korte samenvatting:

De arbeidsmarkt in de zorg is volop in beweging. Scholen die zorgopleidingen aanbieden streven ernaar zo goed mogelijk mee te bewegen. Ecbo onderzocht hoe de werkvelden van twee zorgopleidingen van ROC Midden Nederland zich ontwikkelen en hoe deze zich tot elkaar verhouden. Wat is de behoefte van werkgevers in de regio en wat betekent dit voor het profiel van beide opleidingen?

ROC Midden Nederland (ROC MN) biedt in het Gezondheidszorg College de opleiding Maatschappelijke Zorg (MZ) aan, waarin studenten opgeleid worden tot persoonlijk begeleiders. De opleiding is gericht op onder meer de gehandicaptenzorg, de ouderenzorg, zorg voor thuis- en daklozen en verslavingszorg. Tevens heeft ROC MN een opleiding Sociaal Werk (SW), die wordt gegeven aan het Welzijn College. Hierin worden studenten opgeleid om mensen te kunnen ondersteunen in het oplossen van en omgaan met problemen in het dagelijks leven. De opleiding heeft twee uitstroomrichtingen: ‘sociaal cultureel werk’ en ‘sociaal maatschappelijke dienstverlening’.

Bewegingen op de arbeidsmarkt van de zorg

Beide opleidingen zien bewegingen op de arbeidsmarkt. De opleiding MZ constateert dat er vanuit werkgevers behoefte is aan breed opgeleide professionals die niet alleen de cliënten kunnen begeleiden op het gebied van zorg, wonen en dagbesteding. De opleiding SW heeft te maken met een werkveld waar zich veel veranderingen voordoen in het kader van de WMO. Activiteiten die verschuiven daardoor voor een deel naar andere organisaties, waaronder zorginstellingen met activiteiten op het grensvlak van zorg- en welzijn.

De vraag is wat dit voor beide opleidingen betekent: groeien de werkvelden van beide opleidingen naar elkaar toe? En wat betekent dat voor de eisen die werkgevers aan gediplomeerden stellen?

Arbeidsmarktonderzoek

ROC Midden Nederland wil de vraag van de regionale arbeidsmarkt leidend laten zijn. Door ecbo is een arbeidsmarktonderzoek uitgevoerd onder werkgevers. Het betreft enerzijds zorginstellingen gericht op onder meer gehandicaptenzorg, ouderenzorg, zorg voor thuis- en daklozen en verslavingszorg. Anderzijds is gesproken met welzijnsorganisaties, zoals de buurtteams in Utrecht.

Het onderzoek gaat in op ontwikkelingen die zich voordoen in het werkveld van medewerkers met een MZ- of SW-achtergrond, wat die voor hun beroepsuitoefening betekenen en welke competenties zij nodig hebben om goed inzetbaar te blijven. Er is aandacht voor het soort functies waarvoor zij in aanmerking komen en de omvang van de werkgelegenheid voor deze groep. Tot slot wordt ingegaan op de betekenis van deze ontwikkelingen voor de opleidingen.

Twee verschillende werkvelden, twee verschillende opleidingen

Er kan niet gesteld worden dat beide opleidingen naar elkaar toe groeien. Veel veranderingen hebben ermee te maken dat zorgvragers steeds langer thuis blijven, wat consequenties heeft voor de zorg die thuis geleverd kan worden, maar ook voor de intensiteit van de gevraagde zorg in de instellingen. Zo wordt de zorgcompetent voor gediplomeerden die in de zorg gaan werken steeds belangrijker. Hierbij wordt ook opgemerkt dat voor gediplomeerden MZ de zorg de voornaamste werkgever is. Voor gediplomeerden SW geldt dit minder: zij hebben een diversere uitstroom naar de arbeidsmarkt. Ook kiest een belangrijk deel van hen voor een vervolgopleiding in het hbo.

Het onderzoeksrapport is niet openbaar. Wilt u de publicatie inzien? Neem dan contact op met Karel Kans.