Verschillende wegen, gelijke bestemming
De arbeidsmarktpositie van hbo'ers met mbo of havo als voortraject
Auteurs:
Sandra van den Dungen, Marieke Buisman, Wil van Esch & Christoph Meng
Publicatiedatum:
Thema's:
Arbeidsmarkt - Onderwijs, Instroom-doorstroom-uitstroom
APA-referentie:
Van den Dungen, S., Buisman, M., Van Esch, W., & Meng, C. (2012). Verschillende wegen, gelijke bestemming. De arbeidsmarktpositie van hbo’ers met mbo of havo als voortraject. Utrecht/'s-Hertogenbosch: Expertisecentrum Beroepsonderwijs.
Korte samenvatting:
Het mbo is een belangrijke aanvoerroute voor het hbo: in 2011 waren drie op de tien instromers afkomstig uit het mbo. Speelt de vooropleiding van hbo-afgestudeerden een rol in hun vroege carrièreverloop (1,5 en 5 jaar na het afstuderen)? ECBO onderzocht of het verschil maakt of een afgestudeerde met een hbo-diploma op zak, afkomstig is van het havo of het mbo? De verschillen tussen de mbo- en havo-route naar het hbo zijn in kaart gebracht aan de hand van twee thema’s.
Twee thema’s
In de eerste plaats is gekeken naar verworven competenties: algemene (kern)vaardigheden (taal- en ict-vaardigheden en probleemoplossend vermogen) en werkgerelateerde vaardigheden (vakkennis en managementcapaciteiten). In de tweede plaats is gekeken naar arbeidsuitkomsten zoals intredewerkloosheid, dienstverband, salaris, aansluiting opleiding-werk en carrièreperspectieven.
Verschillen
Uit de vergelijking blijkt dat mbo-hbo?ers en havo-hbo?ers met verschillende beheersingsniveaus van competenties de arbeidsmarkt betreden; havisten presteren wat beter op het gebied van algemene (kern)vaardigheden. Er zijn geen verschillen gevonden in het toepassen van werkgerelateerde vaardigheden, en de gemiddelde hbo-afstudeercijfers voor mbo’ers en havisten zijn gelijk.
Betere aansluiting
Daarnaast zijn verschillen in arbeidsmarktuitkomsten gevonden; anderhalf jaar na afstuderen presteren mbo-hbo’ers wat beter op de arbeidsmarkt van havo-hbo’ers. Zij vinden sneller een baan, hebben vaker een fulltime baan en leidinggevende functie, werken vaker binnen hun eigen domein en hebben wat vaker een baan die goed aansluit op hun hbo-opleiding.Vijf jaar na afstuderen zijn deze verschillen in arbeidsmarktuitkomsten verdwenen. Kernvaardigheden mbo’ers met een hbo-diploma op zak presteren dus goed op de arbeidsmarkt. Hoewel het beheersingsniveau van kernvaardigheden van mbo’ers lager is, is dit wel voldoende om een hbo-studie met succes af te ronden èn volwaardig op de arbeidsmarkt te participeren.
Download de onderzoekspublicatie
Drs. Karel Kans
Drs. Karel Kans
Karel Kans is manager onderzoek en specialist in de aansluiting tussen arbeidsmarkt en middelbaar en hoger beroepsonderwijs. In opdracht van onder meer onderwijsinstellingen, brancheorganisaties en overheden treedt Karel op als senior onderzoeker en projectleider. Hij heeft een groot aantal monitoring- en evaluatiestudies uitgevoerd in opdracht van diverse ministeries. Voor mbo-instellingen monitort en evalueert hij interventies in het onderwijs. Met vertegenwoordigers vanuit het onderwijs, sociale partners en beroepsgroepen weet hij tot een gezamenlijke visie te komen op een goede aansluiting tussen opleidingen en de behoefte van de arbeidsmarkt. Door feiten te laten spreken komt hij tot een gedragen visie die uitstijgt boven belangen.
Publicaties
- Kans, K., Kieruj, K., & Mes, M. (2019). Behoefte aan een scholingsportal. Onderzoek naar de behoefte aan een portal met informatie over scholingsmogelijkheden. ’s-Hertogenbosch/Tilburg: ECBO/ CentERdata. Publicatie »
- Van der Werff. S, Kans, K., Zwetsloot, J., Wagemakers, S., Tadema, J., & Heyma, A. (2019). Eindevaluatie van de sectorplannen gereed. ’s-Hertogenbosch SEO/ECBO. Publicatie »
- Smulders, H., Vinckx, K., Van Winden, R., Hofland, A., & Kans, K. (2019). Bedrijfsscholen voor mbo-opleidingen. Een eerste verkenning. ’s-Hertogenbosch: ECBO. Publicatie »
- Bijman, D., Cooijmans, M., Kans, K., & Zandbergen, L. (2019). Logistiek supervisor, Logistiek teamleider en Planner logistiek. Onderzoek voor de actualisering van BCP’s en verkenning naar een nieuw profiel. ’s-Hertogenbosch: CINOP.
- Kans, K., Van Bergen, K., Rud, I., Groot, J., & Hofland, A. (2019). Zicht houden op veiligheid. Toekomstverkenning veiligheidsmonitor po/vo/so. ’s-Hertogenbosch: ECBO/Regioplan. Publicatie »
- Van Toly, R., Bijman, D. & Kans, K. (2018). Monitor Sociale Veiligheid in de mbo-sector 2017/2018. Deel 1: Studenten. ’s-Hertogenbosch: ECBO. Publicatie »
- Kans, K., Van Toly, R., & Koning, I. (2018). Monitor Sociale Veiligheid 2017-2018 – Stand van zaken over sociale veiligheid in het mbo. ’s-Hertogenbosch: ECBO. Publicatie »
- Van der Werf, S., Kans, K., Zwetsloot, J., Wagemakers, S., Bijman, D., & Heyma, A. (2018). Tussenevaluatie sectorplannen 2018. Amsterdam: SEO Economisch Onderzoek, ECBO. Publicatie »
- Kans, K., Bijman, D., Cuppen, J., & Van der Boom, E. (2018). Evaluatie nieuwe bekostiging voor het vavo. ’s-Hertogenbosch: ECBO. Publicatie »
- Kans, K., Bijman, D., & Marcelis, B. (2018). Werken op de grens van zorg en welzijn. Ontwikkelingen op de arbeidsmarkt voor mbo’ers Maatschappelijke Zorg en Sociaal Werk. ’s-Hertogenbosch: ECBO. Publicatie »
- Cuppen, J., Kans, K., Brouwer, P., Groot, A., & Van der Heijden, B. (2017). Werk hebben en werk houden in het mbo. Employability van onderwijsgevend personeel. ’s-Hertogenbosch: ECBO. Publicatie »
- Kans, K., Christoffels, I., Brekelmans, J., & Schipperheyn, R., m.m.v. Cuppen, J. (2017). Benutten van informeel leren: Aanvullende analyses bij onderzoek Leven lang leren: perspectief vanuit beroep. ’s-Hertogenbosch: ECBO. Publicatie »
- Kans, K., Christoffels, I., Schipperheyn, R., Groeneveld, M.J., Cuppen, J., & Hofland, A. (2016). Leven lang leren: perspectief vanuit beroep. Leren voor een sterkere arbeidsmarktpositie. ’s-Hertogenbosch: ECBO. Publicatie »
- Kans, K., Cuppen, J., Groeneveld, M. J., & Hermanussen, J. (2016). Bredere opleidingen voor een smallere doelgroep? Ontwikkelingen in de samenstelling van instroom en breder opleiden op mbo niveau 2. ’s-Hertogenbosch: ECBO. Publicatie »
- Kans, K., Brouwer, P., Van Kan, C., Medanhodzic, D., Kemper, M., & Nieuwenhuis, L. (2016). Voorstel bekwaamheidseisen onderwijsondersteunend onderwijsondersteunend personeel in het mbo. ’s-Hertogenbosch: BVMBO / ECBO. Publicatie »
- Kans, K., & M. Mes (2015). Sterk punt. Onderzoek naar de werking van servicepunten techniek. ’s-Hertogenbosch: CINOP.
- Kans, K., & Veldkamp, M. (2015). De toepassing van leeruitkomsten in curriculumontwikkeling en examinering. Quick scan in opdracht van het ministerie van OCW. ’s-Hertogenbosch: Erasmus+.
- Van der Aa, R., Van der Boom, E., Van Geel, S., Kans, K., Stuivenberg, M., & Vrielink, S. (2015). Monitor maatregelen opleiding leraren beroepsonderwijs. Rotterdam: Ecorys.
- Kans, K. & Van der Aa, R. (2013). Beroepenveldcommissies voor de bouwsector in het mbo en hbo. Rotterdam/Zoetermeer: Ecorys/Bouwend Nederland.
- Van der Aa, R., Kans, K., Ormskerk, S., Bendig-Jacobs, J., Hogeling, L., & Thomassen, M. (2012). Evaluatie educatieve minor. Rotterdam/Nijmegen: Ecorys/ResearchNed.
- Abawi, R., Kans, K., Van der Aa, R., & Rensen, N. (2012). Profielen van technische beroepen van de toekomst. Rotterdam/Den Haag: Ecorys, Haagse Hogeschool.
- Van der Aa, R., Lubberman, J., Van de Vlasakker, S., Stuivenberg, M., & Kans, K. (2011). Evaluatie van de Wet op de Beroepen in het Onderwijs. Rotterdam: Ecorys.
- Kans, K., Van de Vlasakker, S., & Van der Aa, R. (2012). Sectoranalyse hbo techniek. Rotterdam: Ecorys.
- Van der Aa, R., Kans, K., Stuivenberg, M., Donker van Heel, P., & Van Zutphen, F. (2011) Regeldruk voor OCW instellingen 2004-2010. Rotterdam: Ecorys.
- Kans, K., & Lubberman, J. (2011). Sectoranalyse Hoger sociaal agogisch onderwijs (HSAO). Rotterdam: Ecorys.
- Kans, K., Stuivenberg, M., & Lubberman, J. (2010). EVC gemeten: meting van de hoeveelheid EVC in Nederland in 2005-2009. Rotterdam: Ecorys.
- Vanhoren, I., Valsamis, D., Van den Broeck, K., Goos, M., & Kans, K. (2010). Ontwikkeling van een instrument voor arbeidsmarkt- en competentieprognoses. Brussel: IDEA Consult.
- Kans, K., Lubberman, J., & Van der Vegt, A. L. (2009). Monitor Ouderbetrokkenheid . Rotterdam/Utrecht: Ecorys/Sardes.
- Kans, K., Uwland, A., & Van den Boom, E. (2007). Tussen taken en regels. Verkennend onderzoek naar oorzaken van gepercipieerde regeldruk onder schoolleiders en docenten in het primair onderwijs. ECORYS Rotterdam.
Dr. Sandra Wagemakers
Dr. Sandra Wagemakers
Sandra heeft als gepromoveerd onderzoeker sterk ontwikkelde kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksvaardigheden. Met haar enthousiasme en analytische blik heeft ze oog voor de directe toepasbaarheid van informatie. Sandra zet graag data om naar kennis die gebruikt kan worden. Met haar positieve en kritische insteek, werkt ze graag aan complexe vraagstukken. Als gedreven verbinder, zorgt haar frisse blik op onderwijs voor nieuwe inzichten. Als onderzoeker heeft Sandra ervaring met thema’s als regionale vraagstukken, sociale veiligheid, praktijkgestuurd leren en onderwijsinnovaties met ICT.
Publicaties
- Klaeijsen, A., De Hoo, M., Wagemakers, S., Coppens, K., & Bombala, B. (2019). Onderwijsinnovaties met moderne ICT in het mbo. ’s-Hertogenbosch: Expertisecentrum Beroepsonderwijs Publicatie »
- Ketelaar, E., Smulders, H., & Wagemakers, S. (te verschijnen). Excelleren als creatief-technisch vakman: Kenmerken van excellerende studenten. ‘s-Hertogenbosch: ECBO/TU/e.
- Ketelaar, E., Smulders, H., & Wagemakers, S. (2019). Excellence in Creative-Technical Upper Secondary VET: Characteristics of Excelling Students. In B. E. Stalder & C. Nägele (Eds.), Trends in vocational education and training research, Vol. II. Proceedings of the European Conference on Educational Research (ECER), Vocational Education and Training Network (VETNET). Bern, CH: VETNET. Publicatie »
- Van der Werff. S, Kans K., Zwetsloot J., Wagemakers, S., Tadema, J., & Heyma, A. (2019). Eindevaluatie van de sectorplannen gereed. ’s-Hertogenbosch SEO/ECBO. Publicatie »
- Wagemakers, S., & Kans, K. (2018). Monitor Sociale Veiligheid in de mbo-sector 2017-2018. Deel 3: Beleid. ’s-Hertogenbosch: ECBO. Publicatie »
- Van der Werff, S., Kans, K., Zwetsloot, J., Wagemakers, S., Bijman, D., & Heyma, A. (2018). Tussenevaluatie sectorplannen 2018. Amsterdam/’s-Hertogenbosch: SEO Economisch Onderzoek/ECBO. Publicatie »
- Van der Werff, S., Biesenbeek, C., Wagemakers, S., & Kans, K. (2018). Quick scan 6 – Evaluatie sectorplannen. Amsterdam/’s-Hertogenbosch: SEO Economisch Onderzoek/ECBO. Publicatie »