Studie participatie Turkse en Marokkaanse vrouwen in Amsterdamse gezondheidszorg

Auteurs:

Melissa Imansoeradi & Marc van der Meer

Publicatiedatum:

november 2009

Thema's:

Arbeidsmarkt - Onderwijs, Instroom-doorstroom-uitstroom

APA-referentie:

Imansoeradi, M., & Van der Meer, M. (2009). Een tipje van de sluier. Een studie naar de participatie van vrouwen met een Turkse enMarokkaanse achtergrond in de Amsterdamse gezondheidszorg. Amsterdam/'s-Hertogenbosch: Amsterdams Instituut voor Arbeidsmarktstudies (AIAS)/ECBO

Korte samenvatting:

Met het oog op de verwachte personeelstekorten in de gezondheidzorg is het van groot belang de instroom van vrouwen met een Turkse of Marokkaanse achtergrond in de sector te stimuleren. Hiervoor is gerichte en gecoördineerde investering in het beroepsonderwijs en van zorgwerkgevers noodzakelijk. Dat is één van de conclusies uit het onderzoek, dat is uitgevoerd door het Amsterdams Instituut voor Arbeidsmarktstudies (AIAS) van de UvA en ECBO, in opdracht van bureau SIGRA Dienstverlening. In dit rapport is de beeldvorming rond de gezondheidszorg in de Turkse en Marokkaanse gemeenschap in kaart gebracht. Daarnaast zijn de strategieën van zorgwerkgevers rond intercultureel personeelsbeleid en het bereiken van nieuwe marktsegmenten geanalyseerd.

In Amsterdam wonende vrouwen met een Turkse of Marokkaanse achtergrond zijn nauwelijks in verplegende en verzorgende functies werkzaam. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld vrouwen van Surinaamse of Antilliaanse komaf. Voor de overwegend islamitische vrouwen zijn er niet zo zeer religieuze, maar voornamelijk sociaal-culturele belemmeringen om in de zorg te werken. Uit het onderzoek van AIAS en ECBO blijkt dat het beslissend is hoe sterk de sociale controle is en hoe in de huiselijke kring wordt omgegaan met geloofsbeleving en levensoriëntatie. Op het fysieke contact met patiënten en direct omgang met collega’s op het werk rust een sterk taboe in de meer traditionele Turkse en Marokkaanse gemeenschap. Dit rapport geeft verschillende concrete oplossingsrichtingen voor zowel zorginstellingen als het beroepsonderwijs om de instroom van vrouwen van Turkse en Marokkaanse komaf te vergroten én om ze te behouden voor de gezondheidszorg. Er moet meer voorlichting komen over het brede scala aan veelal onbekende carrièrekansen en -mogelijkheden in de gezondheidszorg.

Onderwijsinstellingen kunnen deze kwetsbare groepen extra begeleiding bieden door het inzetten van mentoren, en door in het curriculum aandacht te besteden aan culturele diversiteit. Zorginstellingen kunnen hun zorgarrangementen meer aanpassen aan deze nieuwe doelgroepen, uit maatschappelijke en financiële motieven. Nieuwe zorgarrangementen kunnen helpen het zorgaanbod en daardoor het marktaandeel te vergroten. Om interculturalisatie te laten slagen is beleid nodig waarin sprake is van een tweerichtingsverkeer tussen zorgwerkgevers en personeel. Daartoe is bewustwording in alle lagen van de organisatie nodig, niet eenmalig en voor de korte termijn, maar structureel. Daarbij past multicultureel personeelsbeleid, met concrete investeringen in opleiding en loopbaankansen voor potentiële intreders. Ook moet er aandacht zijn voor beeldvorming, beroepsoriëntatie en het anders inrichten van werkproceduressen.